REVASKULYARIZATSIYA USULLARINING QANDLI DIABETLI BEMORLARDA PASTKI EKSTREMITALARNI SAQLAB QOLISHDAGI ROLI
Keywords:
Qandli diabet, revaskulyarizatsiya, pastki ekstremita ishemiyasi, angioplastika, bypass, diabetik oyoq, qon aylanish buzilishi, endovaskulyar muolajaAbstract
Qandli diabet (QD) bilan kasallangan bemorlarda periferik arteriyalarning zararlanishi og‘ir asoratlarga, xususan pastki ekstremitalarda qon aylanishining buzilishi, yara va gangrena rivojlanishiga olib keladi. Bunday holatlarda revaskulyarizatsiya — ya'ni, qon oqimini tiklashga qaratilgan jarrohlik yoki endovaskulyar usullar — oyoqni saqlab qolish imkoniyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Ushbu maqolada qandli diabetli bemorlarda revaskulyarizatsiyaning o‘rni, usullari (ochiq jarrohlik va endovaskulyar texnikalar), ularning samaradorligi va klinik natijalari muhokama qilinadi. Shuningdek, amaliy tajriba asosida davolash algoritmlari, shifo natijalariga ta’sir etuvchi omillar va zamonaviy protokollarning afzalliklari yoritiladi.
References
1. Norgren, L., Hiatt, W. R., Dormandy, J. A., Nehler, M. R., Harris, K. A., & Fowkes, F. G. R. (2007). Inter-Society Consensus for the Management of Peripheral Arterial Disease (TASC II). Journal of Vascular Surgery, 45(1), S5-S67.
2. Jude, E. B., Eleftheriadou, I., & Tentolouris, N. (2010). Peripheral arterial disease in diabetes — a review. Diabetic Medicine, 27(1), 4-14.
3. Katsanos, K., et al. (2018). Risk of death following application of paclitaxel-coated balloons and stents in the femoropopliteal artery of the leg: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of the American Heart Association, 7(24), e011245.
4. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni Saqlash Vazirligi. (2023). Diabetik oyoq sindromi bo‘yicha klinik tavsiyalar. Toshkent.
5. Dormandy, J. A., Rutherford, R. B. (2000). Management of peripheral arterial disease (PAD). TransAtlantic Inter-Society Consensus (TASC).
6. Tan, T. W., Tang, G. L., & Perler, B. A. (2019). Limb salvage strategies in diabetic patients with critical limb ischemia. Seminars in Vascular Surgery, 32(2-3), 43-51.